Ημερίδα: «Ιχνηλατώντας τα μονοπάτια της εφηβικής παραβατικότητας»

«Ιχνηλατώντας τα μονοπάτια της εφηβικής παραβατικότητας»

Με στόχο την ανάδειξη του προβλήματος και τρόπους αντιμετώπισης της εφηβικής παραβατικότητας, πραγματοποιήθηκε με επιτυχία την Τετάρτη 3 Απριλίου 2024 η απολογιστική  ημερίδα με τίτλο «Ιχνηλατώντας τα μονοπάτια της εφηβικής παραβατικότητας» στο πλαίσιο του προγράμματος «Υποστήριξη της Ολιστικής Λειτουργίας του Κέντρου Θεραπείας Τραύματος» με την χρηματοδότηση του Ιδρύματος ΜΑΤΙΛΝΤΑ. 

Ο Πρόεδρος της Πρωτοβουλίας για το Παιδί, κ. Νικόλαος Καρατόλιος καλωσόρισε στην αίθουσα που Επιμελητηρίου Ημαθίας τους περισσότερους από 100 συμμετέχοντες επαγγελματίες ψυχικής υγείας, εκπαιδευτικούς, κοινωνικούς λειτουργούς, εκπροσώπους φορέων και οργανισμών. 

Την Ημερίδα συντόνισε ο κ. Νίκος Ζηλίκης, Ομότιμος  Καθηγητής Ψυχιατρικής Παιδιού-Εφήβου του ΑΠΘ, συνεργάτης και Επόπτης της Πρωτοβουλίας για το Παιδί.

Οι ομιλητές των εισηγήσεων προέβησαν σε αναλύσεις και παρουσίασαν τα αποτελέσματα της 3ετούς έρευνας και παρατήρησης σκιαγραφώντας το πλαίσιο της εφηβικής παραβατικής πραγματικότητας στην πόλης μας καθώς και τις προτάσεις  για την αντιμετώπιση των προκλήσεων που βιώνουν οι νέοι σήμερα.

Στην εισήγηση με τίτλο «Κέντρο Αναφοράς και Παροχής Συμβουλευτικής Κέντρο Θεραπείας Τραύματος: Μια πολυμορφική δομή» με ομιλήτρια την κυρία Μαρία Πανταζή, Ψυχολόγο, αναλύθηκε η λειτουργία του Κέντρου Αναφοράς και Παροχής Συμβουλευτικής και Κέντρου Θεραπείας Τραύματος που από το 2018 συστεγάζονται. Το Κέντρο παρέχει δωρεάν ψυχοκοινωνικές και νομικές υπηρεσίες σε ευάλωτες ομάδες και άτομα και ανταποκρίνεται στις ανάγκες του κοινωνικού συνόλου με δράσεις πρόληψης και ενημέρωσης σε σχολεία και φορείς της δικτύωσης. Ερευνητικά, το προσωπικό του πολυμορφικού Κέντρου παρατηρεί και καταγράφει κοινωνικά φαινόμενα, εξετάζει την επιστημονική βιβλιογραφία και δοκιμάζει νέες τεχνικές και μεθόδους στη διαχείριση κοινωνικών καταστάσεων και φαινομένων συμβάλλοντας στην επιστημονική έρευνα. Στα πέντε χρόνια λειτουργίας του Κέντρου ως ανεξάρτητη δομή της Πρωτοβουλίας για το Παιδί έχει εδραιώσει την παρουσία του στον κοινωνικό χώρο της Βέροιας με αυξανόμενο αριθμό ωφελούμενων κάθε χρόνο (421 άτομα για το 2023) που επιτεύχθηκε με την προσθήκη επιστημονικού προσωπικού μέσω του προγράμματος χρηματοδότησης από το Ίδρυμα ΜΑΤΙΛΝΤΑ.
Ακολούθησε η εισήγηση «Αλληλοεπιδρώντας με τη μεταβαλλόμενη εφηβική πραγματικότητα – Παρεμβάσεις και Ενημερωτικές Δράσεις στα σχολεία» από την κυρία Χαρά Γριατσιάνου, Κοινωνική Λειτουργό, η οποία ανέλυσε το πως έχει διαμορφωθεί σήμερα η εφηβική πραγματικότητα στην πόλη της Βέροιας. Στο πρώτο σκέλος της εισήγησης έγινε αναφορά στα εκπαιδευτικά προγράμματα που υλοποιήθηκαν στα πλαίσια ενημέρωσης μαθητών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, καθώς και στην έρευνα με τη μορφή Streetwork. Στο δεύτερο σκέλος της, αποτυπώθηκαν προσωπικές εμπειρίες μέσω της συνεργασίας με εφήβους που εκδηλώνουν συμπεριφορές που δύνανται να θέσουν σε κίνδυνο τους ίδιους ή και άλλους. Παράλληλα αναλύθηκε η θεωρία του «Τριγώνου των δυσλειτουργικών σχέσεων» και η άμεση σύνδεσή της με τα συστήματα που περιβάλλουν τις συγκεκριμένες ομάδες εφήβων και νεαρών ενηλίκων. Η εισήγηση ολοκληρώθηκε με την παρουσίαση ενός βίντεο εμπνευσμένου από τους εφήβους με τους οποίους συνεργάζεται το Κέντρο και οι οποίοι επιθυμούν να περάσουν το μήνυμα πως η κακοποίηση θα σταματήσει με το «σπάσιμο» της σιωπής. 
Στη συνέχεια ο κύριος Αντώνης Μπιδέρης, Δικηγόρος, συνεργάτης της Πρωτοβουλίας για το Παιδί με την εισήγησή του με τίτλο «Ανήλικοι  παραβάτες - Από την ποινική δίωξη στην λύτρωση μια νέας αρχής», μετέφερε την εμπειρία του από τις ενημερώσεις που έκανε σε συνεργασία με το επιστημονικό προσωπικό του Κέντρου σε σχολεία του Νομού Ημαθίας με θέμα τις νομικές και κοινωνικές προεκτάσεις της παραβατικότητας των ανηλίκων. Όπως υπογράμμισε στην ομιλία του, τα παιδιά μετά τα 18 τους χρόνια, βγαίνουν στην κοινωνία, μη γνωρίζοντας για τους νόμους, έχοντας άγνοια για βασικά σημεία του ποινικού κώδικα, των δικαιωμάτων, των υποχρεώσεών τους ως πολίτες και των όριων μεταξύ παραβατικότητας και επιτρεπτού. Στο τέλος της ομιλίας τονίστηκε η απουσία της Πολιτείας στην ενημέρωση και προετοιμασία των έφηβων/ νέων για την είσοδό τους στην ενήλικη κοινωνική ζωή. 
Η ημερίδα έκλεισε με την εισήγηση  της κυρίας Θεοδώρας Νιώπα, Κοινωνική Λειτουργό, Διευθύντρια του ΚΕΘΕΤ «Αποτυπώνοντας τον ιστό της εφηβικής παραβατικότητας στην πόλη της Βέροιας – Αποτελέσματα του προγράμματος και Συμπεράσματα». Στην ομιλία παρουσιάστηκαν τα αποτελέσματα και τα συμπεράσματα της μελέτης των παραβατικών ομάδων, στην πόλη της Βέροιας, από το 2021 έως το 2023. Έφηβοι και νεαροί ενήλικες συσχετίζονται μέσα από φιλικές, συγγενικές, ερωτικές σχέσεις, αλλά και μέσα από την από κοινού τέλεση παραβατικών πράξεων όπως είναι οι μικροκλοπές, οι κλοπές, η φθορά ξένης περιουσίας, κ.λπ. Το καταγεγραμμένο δίκτυό τους αποτελούνταν από 222 άτομα. Μετά από την παροχή συστηματικών ψυχο-κοινωνικών και νομικών υπηρεσιών προς τα άτομα αυτά, τα οποία είναι θύματα παραμέλησης και κακοποίησης σε μεγάλο ποσοστό, επιτεύχθηκε η απομάκρυνση 138 ατόμων από τον ιστό της παραβατικότητας, γεγονός που αποτελούσε και τον απώτερο σκοπό της παρέμβασης. Παρέμειναν όμως ακόμα 84 άτομα. Το φαινόμενο της εφηβικής παραβατικότητας που αναμένεται ότι θα κλιμακωθεί τα επόμενα χρόνια, απαιτεί για την αντιμετώπιση του, συντονισμό και συνεργασία όλων των θεσμών και των φορέων που στοχεύουν στην προστασία της ανηλικότητας.

Η ημερίδα υλοποιήθηκε παρουσία εκπροσώπων του Ιδρύματος Ματίλντα, ένα από τα Ιδρύματα που διαχειρίζεται ως πρόεδρος η κ. Εριέττα Κούρκουλου Λάτση.

Την ημερίδα τίμησαν με την παρουσία τους ο Αντιδήμαρχος Κοινωνικών Υποθέσεων Δήμου Θεσσαλονίκης κ. Ευθύμιος Χατζηθεόκλητος, ο Αντιδήμαρχος Κοινωνικής Πολιτικής Δήμου Βέροιας κ. Αθανάσιος Δέλλας, ο Αντιδήμαρχος Αθλητισμού κ. Μιχάλης Τζαφερόπουλος, o εκπρόσωπος του Βουλευτή Β. Κοτίδη, ο εκπρόσωπος του Μητροπολίτη Βεροίας πατήρ Παύλος Σταματάς, εκπρόσωπος της 1ης Μεραρχίας Βέροιας, ο εκπρόσωπος του Αστυνομικού Τμήματος Βέροιας Υ/Β κ. Αθανάσιος Σαμούκας, ο Επιμελητής Ανηλίκων Βέροιας κ. Κώστας Μίζας, η Κοινωνική Σύμβουλος της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας Θεσσαλονίκης κ. Ευγνωσία Παπαδοπούλου, η Διευθύντρια της Π.Ε Ημαθίας Δημόσιας Υγείας & Κοινωνικής Μέριμνας κ. Σοφία Καραμελίδου, η Προϊσταμένη στην Κοινωνική Υπηρεσία Δήμου Βέροιας κ. Παρασκευή Αγγελή, η Διευθύντρια της Α΄βάθμιας Εκπαίδευσης Ημαθίας κ. Ευθυμία Γώτη, ο Διευθυντής της Β΄βάθμιας Εκπαίδευσης Ημαθίας κ. Αθανάσιος Αλατζόγλου , η Προϊσταμένη του ΚΕΔΑΣΥ κ. Ελένη Τέτου, η πρόεδρος της Ένωσης Γονέων και Κηδεμόνων Δήμου Βέροιας κ. Σοφία Καλτσίδου, ο κ. Γιώργος Μπασδάρης Παιδαγωγικός Υπεύθυνος Βορείου Ελλάδος ΠΑΙΔΙΚΩΝ ΧΩΡΙΩΝ SOS. Επίσης παραβρέθηκαν εκπρόσωποι από τα Κέντρα Κοινότητας Βέροιας και Νάουσας, των Ο.Π.Α. Βέροιας και Νάουσας, του Κέντρου Συμβουλευτικής Υποστήριξης Γυναικών Δήμου Βέροιας, το Βοήθεια Στο Σπίτι, του ΣΟΦΨΥ, «Τα Παιδιά Της Άνοιξης», του Συλλόγου ΕΝ Σώματι Υγιεί Α.Σ ΑμΕΑ Βέροιας, εκπαιδευτικοί και μέλη του επιστημονικού προσωπικού και εθελοντές της Πρωτοβουλίας για το Παιδί. 

Η ημερίδα έκλεισε με την  ενεργό συμμετοχή των παραβρισκόμενων, τις ερωτήσεις προς τους ομιλητές και την υπόσχεση για μελλοντικές πρωτοβουλίες, προκειμένου να δοθεί ακόμα μεγαλύτερη έμφαση στην πρόληψη-αντιμετώπιση της εφηβικής παραβατικότητας.